Malang en Sidoarjo

Het eerste wat Frans doet is de verjaardagswens verzenden; bellen komt straks wel, want het is twee uur 's nacht in 't Harde.

Malang
Over de weg naar Malang is weinig te vertellen. Tussen de bewoonde gebieden zijn er telkens mooie kijkjes op de uitbundige bloeiende natuur, maar die hebben wij al vaker geroemd.
In Malang zien wij veel vooroorlogse huizen die in het algemeen redelijk tot goed zijn onderhouden. Een hele mooi laan is de Idjen Boulevard. Keurig onderhouden groen met palmbomen er langs. Het is wel een druk bereden weg. Aan het eind er van stopt Sugiyono bij de kathedraal en Frans gaat aan de wandel om foto's te maken van markante gebouwen in de nabijheid.
Dan rijden wij naar Toko Oen.

Toko Oen
Leuk zo'n ouderwetse eetgelegenheid met zijn dito meubilair. Bij de koffie eten wij apem - die hier telono heet - en zowel gestoomde als een geroosterde lemper. De apem doet mij denken aan mijn namiddagen na het middagslaapje en de lempers zijn gewoon verrukkelijk: goed gevuld en je proeft de smaak van het pisangblad.
Wat leuke details van deze koloniale toko: op de menukaart wordt 'chicken steak' vertaald met 'kippen stuk' in analogie van 'beef steak' = 'biefstuk'. Per consequentie wordt 'prawn steak' natuurlijk 'garnalen stuk'. Het pissoir moet je niet doorspoelen door een druk op een knop, maar door het overhalen van een handel. In een hoek staat een Philips buizenradio te pronken uit het begin van de jaren '60 - mèt nagalm. Precies eenzelfde exemplaar als Frans nog heeft.

Wandelen door Malang
Vanaf Toko Oen maken wij een wandelingetje door de Pasar Burung - de 'vogeltjesmarkt'. Best zielig al die beesten in die kleine kooien en met al die hitte. Behalve vogels zijn er ook konijnen, muizen, krekels, jonge hondjes en zelfs een fret te koop.
Wij zien vervolgens het vooroorlogse gemeentehuis - nog steeds in dezelfde functie - en lopen even een oud hotel in: 'Splendid Inn'. Sugiyono kent de jaga dus wij kunnen een blik in het hotel werpen.
Ergens zien wij een notariskantoor waar in een Nederlandse confrater hooguit zijn tuingereedschap wil opbergen.

Candi Singhasari
Wij verlaten Malang nu en zullen stoppen bij een van de oudste candi's: Singhasari. Hier staat maar één tempel, zonder beeld er in. Ook de reliëfpanelen zijn er niet meer. Op twee beelden na staat alles in Leiden; hoe zou dat nou komen?
Wij zijn er gauw uitgekeken en op dit uur ook de enige bezoekers. In een hoeksteen staat nog gegraveerd: 'Restauratie o.d. 1937'.

Arca Dwarapala
Een stukje verderop weet Sugiyono nog twee reuzenkala's te staan: de Arca Dwarapala. Het zijn inderdaad reuzen van een meter of vier hoog. Hoe met deze kolossen uit een stuk, vroeger hierheen heeft gekregen is ons een raadsel.

Waroeng Bamboo
Dichter bij Surabaya komend, wordt het veel drukker op de weg. Iets voor Sidoarjo, in het plaatsje Kepulungan, stoppen wij voor de lunch in 'Waroeng Bamboo'; een zeer simpele eetgelegenheid. Bij onze aankomst stapt juist een hele groep mensen in twee gereedstaande toerbussen.
Frans bestelt saté daging en ik lontong 'cap go mè'. Best lekker, al is het geen haute cuisine.

Sidoarjo
Sidoarjo is een troosteloze bedoening. Een heel slechte weg, opvliegende stofwolken en krotten waar je maar kijkt. Sugiyono wijst ons op resten van een viaduct en andere trieste overblijfselen.
Bij een hoge dijk stoppen wij om een blik te werpen op de enorme modderzee. Eerst helpt Sugiyono ons om de razend drukke weg over te steken. Daarna moet er betaald worden om via een krikkemikkige trap van stukken bamboe boven op de dijk te klimmen.
Wat wij zien is deprimerend: een enorme modderpoel met in de verte nog stoomwolken. En niet fris ruikend, om het eufemistisch te zeggen. Er moeten complete dorpen onder deze brij liggen, plus nog wat 'gewone mensen' sinds de ramp in 2006. En de bazen van Lapindo weten nog steeds niet of zij zich hierover schuldig moeten voelen.
Even voorbij deze miserabele plek begint de jalan tol. Er kan dus vaart gezet worden en niet lang daarna wij Surabaya binnen.

Surabaya
Kebun Binatang, Wonokromo, Darmo ziekenhuis, Maria Zusterschool, Simpang, Tunjungan ...
Een weerzien na 53 jaar, al vind ik nauwelijks herkenningspunten.
Het Majapahit Hotel is super de luxe. Wij krijgen kamer 51, vlak naast de 'presidential suite'. De hotelleiding móet zich vast vergist hebben ...
Uiteraard is het hotel voorzien van alle faciliteiten: zwembad, massagesalon, et cetera en ook een musholla. Ons toilet heeft een automatische billensproeier. Dat scheelt handen wassen ...
Met Sugiyono spreken wij morgen af om half tien en wij zullen dan zeggen welke delen van Surabaya wij willen bezoeken.
Nadat wij ons hebben opgeknapt maken wij een korte avondwandeling. A om geld te pinnen en B om te kijken wat er over is van Embong Malang nummer 8 - de oude woning van tante Dé.
Wij zagen op weg naar het hotel een echte Rabobank, maar geld geven: ho maar. Bij een ATM, op de hoek van Embong Malang, lukt het wel.
Overal staan hoge gebouwen. Sommige netjes, vele vervallen. Desgevraagd moeten hier achter nog huizen van tempo dulu staan. Maar wij vinden het niet erg aanlokkelijk om 's avond in deze gribus te duiken. Dé moet het helaas doen met alleen de herinneringen.

Frans en ik gaan in het hotellounge werken aan het verslag en deze keer gaat alles van een leien dakje, ondanks de voetbalwedstrijd op TV en het rumoerige kijkvolk. Wij eindigen zelfs met de verslaglegging van vandaag en zijn dus helemaal 'bij'. Desondanks is het al 15 juni geworden als wij in bed stappen.